Fauna Mazur: nie tylko żubry, jelenie i ryby

Udostępnij artykuł:

Największymi ze wszystkich mieszkańców Mazur są żubry. Żyją one dziko w Puszczy Boreckiej, porastającej obszary na wschód od Wielkich Jezior, między Węgorzewem i Giżyckiem, a Oleckiem. Jest to jedna z pięciu zaledwie populacji tych zwierząt w Polsce (pozostałe bytują między innymi w Puszczy Białowieskiej oraz Bieszczadach). Łącznie żubrów na Mazurach jest obecnie około 100. Część z nich można podziwiać w zagrodzie Wolisko. Zbudowano tu specjalną platformę, dzięki której możliwe jest oglądanie zwierząt z bliska, a nawet ich karmienie.

fot. Tadeusz Baraniecki Natura Film

Z innych dużych ssaków na Mazurach często spotykany jest jeleń, a rzadziej łoś. Występują one w wielu miejscach. Jednym z nich jest Park Dzikich Zwierząt w Kadzidłowie, położony 10 kilometrów od Rucianego-Nidy, na terenie Puszczy Piskiej. Jest to unikatowe w skali Europy centrum ochrony gatunków. Oprócz jeleni i łosi, są tu również m.in. daniele, wilki, muflony, konie Przewalskiego, mundżaki chińskie, sarny, osiołki. Zwiedzając rozległy teren z przewodnikiem, niektóre z nich można poznać z bliska oraz nakarmić.

Dalsza część artykułu znajduje się pod materiałem video.
Zobacz filmik z Kadzidłowa ⤵️⤵️⤵️

W Puszczy Piskiej żyją również koniki polskie, będące potomkami dawnych tarpanów. Część z nich bytuje dziko w rezerwacie (4 tabuny), część zaś w warunkach stajennych. Zwierzęta te pozostają pod opieką specjalistów Stacji Badawczej Rolnictwa Ekologicznego i Hodowli Zachowawczej Zwierząt PAN, znajdującej się w miejscowości Popielno.

fot. Tadeusz Baraniecki Natura Film

Oprócz tego na Mazurach żyją też dziki, a także liczne mniejsze ssaki, takie jak: lis, kuna, łasica, tchórz, wydra, gronostaj, borsuk, bóbr, zając bielak i szarak, jeż, wiewiórka, ryjówka, nietoperz, rzęsorek, norka amerykańska. Do rzadkich okazów należą rysie.

fot. Tadeusz Baraniecki Natura Film

Jednym z symboli Warmii i Mazur jest bocian biały, duży ptak brodzący o charakterystycznym upierzeniu i rozpiętości skrzydeł przekraczającej niekiedy dwa metry, będący pod ścisłą ochroną. Warto wspomnieć, że aż 25 procent światowej populacji tej odmiany bociana żyje w Polsce, z czego najwięcej w woj. warmińsko-mazurskim. W jego północnych rejonach, w pobliżu granicy z Rosją utworzono obszar ochrony Natura 2000 Ostoja Warmińska. Zagęszczenie bociana białego na jej terenie wynosi aż 71 par na 100 km². Na szczególną uwagę zasługuje maleńka miejscowość Żywkowo, która jest zamieszkana przez kilkanaście osób i kilka razy więcej bocianów (z Afryki wczesną wiosną przylatuje ich około 40, a po wykluciu się młodych populacja przekracza 100).

fot. Tadeusz Baraniecki Natura Film

Drugim ptakiem, który może być kojarzony z Mazurami, jest bielik – największy z latających drapieżników występujących na terenie Polski, zaliczany do rodziny jastrzębiowatych. Rozpiętość skrzydeł dorosłych osobników waha się od 1,9 do nawet 2,4 metra, dlatego widok bielika w locie robi niezatarte wrażenie.

Oprócz tego w regionie żyją dziko także inne cenne gatunki, z których część jest rzadka i zagrożona wyginięciem. Wymienić wśród nich można między innymi takie ptaki, jak: rybołów, bocian czarny, orlik krzykliwy, cietrzew, żuraw, kormoran, kanie ruda i czarna, sokół, kobuz, łabędź niemy, czapla siwa, rybitwa czarna, tracz, nurogęś, błotniak zbożowy, trzmielojad, czajka, bąk, wilga, dudek, zimorodek, kraska i wiele innych.

fot. Tadeusz Baraniecki Natura Film

Mazury to oczywiście także niezliczone gatunki ryb. Na uwagę zwraca uwagę między innymi sum, który jest największą ze wszystkich ryb bytujących w wodach słodkowodnych – długość niektórych osobników przekracza 2 metry, a masa ciała 100 kg. W ostatnim czasie środowisko wędkarskie zelektryzowała wieść o wyłowieniu 227-centymetrowego giganta, aczkolwiek należy zaznaczyć, że jez. Wielkie Partęczyny w którym żyła tak wielka ryba, znajduje się na skraju woj. warmińsko-mazurskiego, daleko od Krainy Wielkich Jezior.

W wielu mazurskich jeziorach spotkać można szczupaka pospolitego, którego dorodne okazy również mogą imponować gabarytami, osiągając do 1,5 metra. Oprócz tego wymienić też można takie gatunki, jak między innymi: węgorz, okoń, karp, leszcz, lin, płoć, karaś, sielawa, sandacz, ukleja, wzdręga, krąp, kleń, kiełb, czy miętus.

Akwenami chętnie wybieranymi do wędkowania na Mazurach są między innymi Kisajno, charakteryzujące się bardzo rozwiniętą linią brzegową, w którym bytują między innymi węgorze, liny, leszcze, karasie i sumy jazie, a także zbiorniki takie jak Niegocin, Święcajty, Roś, Stręgiel, Bełdan i wiele innych.

Na Mazurach spotkać można też wiele gatunków gadów i płazów. Wśród tych pierwszych wymienić warto jaszczurki – żyworodną, zwinkę i padalca, a także żmije zygzakowate i węże gniewosze. Jeśli chodzi o płazy bytujące na lądzie i w różnego typu środowiskach wodnych, w rejonie tym spotykane są między innymi ropuchy szare i zielone, żaby (moczarowa, trawna, wodna, śmieszka i kumak nizinny) oraz traszki – zwyczajna i grzebieniasta.

fot. Tadeusz Baraniecki Natura Film

Wielu miłośników dzikiej przyrody urzeka też na Mazurach bogactwo owadów. Jedną z największych osobliwości tego regionu jest możliwość zaobserwowania modliszek. Są to wyjątkowe stworzenia, zawdzięczające swą nieco mroczną sławę skłonnościom do kanibalizmu seksualnego. Samicom tego gatunku zdarza się pożreć samca w trakcie kopulacji, a nawet wcześniej, w czasie gdy trwają zaloty. Wbrew upowszechnionym mitom nie dzieje się tak zawsze, ale może się zdarzyć, gdy owad jest głodny i nie ma innej możliwości, by zaspokoić apetyt. Modliszki zamieszkują z reguły strefy tropikalne i subtropikalne, jednak sporadycznie pojawiają się także w innych rejonach świata, w tym także w Europie.

W Polsce do niedawna owady te można było spotkać jedynie w południowych rejonach kraju, jednak ze względu na postępujące ocieplenie klimatu, zasięg ich bytowania przesuwa się na północ. Jednym z miejsc, w których można zobaczyć modliszki, są brzegi jeziora Tałty. A dokładnie mówiąc – miejsce wymownie nazwane Zatoką Modliszek.

Z innych owadów spotykanych na Mazurach wspomnieć można o paziach królowej, rusałkach żałobnikach i admirałach, mięczakach tęczowcach oraz różnych gatunkach chrząszczy (kozioróg dębosz, wałkarz lipczyk, pachnica dębowa).

fot. Tadeusz Baraniecki Natura Film

Miejscowymi osobliwościami są gąbki słodkowodne Euspongilla lacustris, obecne w Krutyni. W dolnym biegu tej rzeki występują też rzadkie, reliktowe małże Pisidium lilljeborgi i Pisidium hibemicum. Innym gatunkiem reliktowym, wywodzącym się z epoki plejstoceńskiej, są skorupiaki Pallasea quadrispinosa, które można zaobserwować w Jeziorze Mokrym.

Spodobał Ci się artykuł? Udostępnij go: